Cesaret, azim, mücadele gücü, sabır, inanç, disiplin, heves, istek… Amaçları, gerçeğe dönüştürmenin ardında birçok duygu var. Ama duygu ne olursa olsun, bizi hedefe taşıyacak bir plan ve planı eyleme dönüştürecek irademiz yoksa eğer, amaçlar zihnimizden kayıp giden birer dilek olmanın ötesine geçemiyor. İrade, zihinsel bir enerji ve kullandıkça tükenmeye mahkûm. İrade gücünü akıllıca kullanabilmek için benimseyebileceğimiz başlıca yaklaşımlar neler? Beynin temel yakıtı olan glikoz, öz kontrol üzerinde nasıl etkilere sahip? Uykusuz kaldığımızda, yeme – içme seçimlerimiz konusunda irade göstermek neden zorlaşıyor?
22. Kahve, Umut ve Mutluluk
İyi hissetmeye ihtiyacımız var. Uyanmaya, dirilmeye, yeni bir güne başlamak için umut ve güç bulmaya ihtiyacımız var. Bu bölüm kahveye dair hemen her şeyin kısa bir özeti olacak. Çünkü tadıyla, kokusuyla, hissiyle bir içecekten çok daha fazlası kahve. Dünyada her gün ortalama iki buçuk milyar fincan kahve tüketiliyor. Ağacı, çiçekleri ve tarihteki yeriyle kahvenin hikâyesi. Kafein beynimizi nasıl etkiler ve neden bağımlılık yapar? Kahve içtiğimizde neden kendimizi iyi hissederiz?
21. Hayal Kırıklığı ve Motivasyon
‘’Cesaret her zaman bağırmaz, kükremez. Bazen cesaret sadece ‘Yarın yeniden deneyeceğim’ diye fısıldayan küçük bir sestir.’’ Yazar Mary Anne Radmacher’ın sözü, zor zamanlarda umut bulmak, hayal kırıklığına rağmen yola devam etmek ve yeniden başlayabilmek için ihtiyacımız olanı hatırlatıyor. İnsan hayatında hayal kırıklıkları neden kaçınılmazdır? İnkâr, zor duyguları neden şiddetlendirir? Başarısızlık, yenilgi, yanılgıdan sonra yeniden motive olmak nasıl mümkün olur?
20. Ergen Beyni Nasıl Çalışır?
Ergenlik çağı, hayatın en zor dönemlerinden biri ve bunun temel bir sebebi var. Hayatın en zor sorusunun şekillendiği dönem, ergenlik: ‘’Ben kimim?’’ Beyin gelişiminden hormonlara, arkadaşlık ilişkilerinden kimlik bunalımına, hafıza, uyku, madde bağımlılığı… Bu bölümde, ergenliğe dair her şeyin kısa bir özetini bulacaksınız. Ergen beynini hem çocuk hem yetişkin beyinlerinden farklı kılan temel unsurlar neler? Akıllı çocukların akılsız seçimleri: Ergenler neden riskli davranışlara yatkındır? Ergenlikte şiddetlenen can sıkıntısının sebepleri neler? Östrojen ve testosteron sosyal ilişkiler üzerinde ne tür etkilere sahip? Ergenlikte yaşanan uyku sorunları, madde bağımlılıkları ve başlıca zihinsel sorunlar
19. Beş Saniye Kuralı
Ne çok şeyi erteliyoruz! Gündelik, basit işlerden büyük projelere, hayallerimize, hayatta ne çok şeyi sonraya bırakıyoruz. İdeal koşullar, doğru zaman, motivasyon, ilham perisi… Başlamak için ihtiyacımız olan bunların hiçbiri değil. İhtiyacımız olan tek şey, başlamak! Hemen şimdi. Beş saniye içinde. Neden erteliyoruz? İnsan beyni başlamamak ve ertelemek için neden mazeretler üretmeye meyilli? Başlamak neden zordur? Beş Saniye Kuralı, eyleme geçmeyi nasıl kolaylaştırır? Erteleme döngüsünü kırmak için sorumluluk duygusunu
18. Uykunun Gıdası: Gün Işığı
Beynimizde, beynimizin derinliğinde bir iç saatle yaşıyoruz. Vücudumuzdaki tüm sistemleri bir orkestra şefi gibi yöneten ve hiç durmadan işleyen bir saat bu. Derin ve şifalı uykular için biyolojik saatin doğru çalışması önemli. Bunu sağlamak için ihtiyacımız olan temel kaynak ise gün ışığı. Çiçeklerden insanlara biyolojik saatin kısa hikayesi Uyku hormonu melatonin ve mutluluk hormonu serotonin dengesinin önemi Sabah ışığından yararlanarak daha iyi uyumanın yolları
17. Karakter Kader midir?
‘’Sorgulanmayan bir hayat yaşanmaya değmez’’ diyor Sokrates. Aristo’ya göre bilgeliğin ilk adımı kendini bilmek. Gandhi ‘’Dünyayı değiştirmek istiyorsan eğer, önce kendini değiştir’’ diyor. Kendini keşfetmek, ‘’Ben kimim?’’ diye sormakla sınırlı değil. Belki de ondan daha önemli bir soru var: ‘’Kim olmak istiyorum?’’ Beş Büyük Faktör Kuramındaki üç kişilik özelliği: uyumluluk, sorumluluk ve yeniliğe açıklık. Kendin olmanın anlamı nedir? Duygusal yatkınlıklarımız ne ölçüde değişebilir? Kişilik kader midir?
16. Kişilik Meselesi
Mutlu olmak için ihtiyacımız olan ilk şey, bizi neyin mutlu ettiğini keşfetmek. Bunu başarmak içinse kendimizi tanımaya, kim olduğumuzu bilmeye ihtiyacımız var. Kendini bilmek: Son nefesimize kadar kat edeceğimiz uzun bir yol bu. Hayatın en önemli yolculuğu. Mizaç, kişilik ve karakter kavramları arasındaki temel farklar neler? Kişiliğimiz hangi anlamda hayata uyum sağlama tarzımızı ortaya koyar? Psikolojideki Beş Büyük Faktör Kuramı, insanları başlıca hangi kişilik özelliklerine göre tanımlar?
15. Zaman Kaybettiren Duygular
Endişe, tereddüt ve kendine acıma… İlk bakışta birbirinden çok farklı görünen duygular ama onları buluşturan ortak bir özellik var: Bu duyguların üçü de korkularımızdan kaçmak için sığındığımız birer liman. Bize geçici bir konfor sağlayan, bizi oyalayan, meşgul eden, aldatan ve zaman kaybettiren duygular… ‘’Konfor alanı’’ nedir ve değişmek, insan beyni için neden zordur? Endişe, kararsızlık ve kendine acıma hangi saklı zorlukları maskeler? Duyguları değiştirmek nasıl mümkün olur?
14. Gece ve Endişe
İyi uyuduğumuz zaman yaptığımız her şeyi daha iyi yapıyoruz. Daha iyi öğreniyoruz, daha çok hatırlıyoruz, üretiyoruz. Daha iyi hissediyoruz. Ama bazen biz uykuyu kovalarken zihnimiz endişeli düşüncelerin peşinde yolunu kaybediyor. Bu bölümün konusu, gece, endişe ve uyku. Gece uyumaya hazırlanırken başlayan veya şiddetlenen endişe duygusunun sebepleri. Uyku öncesi kaygıyı arttıran başlıca unsurlar. Gece endişesini yatıştırmak için faydalanabileceğimiz iki etkili yöntem.