Eski insanlar Güneş’e taparlarmış. Onları en çok korkutan doğa olaylarından birinin Güneş tutulması olması bu yüzden. Güneş ansızın kararıp bir hayalete dönüştüğünde, gündüzü gece yapan o tuhaf loşluk, sarsıcı bir dehşet yaratırmış. Güneş ya kaybolursa diye… Çünkü Güneş yoksa, hayat yok. İnsanlığın en eski hikâyesi, Güneş.
26. Küçük Alışkanlıkların Gücü
Hayatımızda arzu ettiğimiz değişimi yaratacak olan çoğu zaman büyük ve heybetli kararlar değil. Hayatımız için, kendimiz için istediğimiz sonuçları yaratmak, her gün yeniden alacağımız küçük kararlara, atacağımız küçük adımlara bağlı. Bir başka deyişle, zor ve zahmetli olanı, küçük parçalara bölmeye. Büyük projeleri, uzun soluklu ve zahmetli işleri küçük parçalara bölmek neden etkili sonuçlar yaratabiliyor? Küçük alışkanlıkların özgüven üzerindeki etkileri neler? İnsan beyni, zorlukları neden tehdit olarak algılamaya meyilli?
25. Alışkanlıklar Nasıl Oluşur?
Düşüncelerimize ve eylemlerimize yön veren, hayatımızı şekillendiren, bizi biz yapan alışkanlıklarımız… Bazen başarılarımızın ve mutluluğumuzun mimarı, bazen hayallerimizi sabote eden, elimizi kolumuzu bağlayan alışkanlıklar… Neyi, neden yaptığımızı görebilmek için alışkanlıkların nasıl oluştuğunu anlamak önemli. İnsan beyni neden alışkanlıklar üzerinden çalışmaya eğilimlidir? Alışkanlıklar nasıl oluşur? Bir davranışın alışkanlığa dönüşmesini sağlayan başlıca süreçler neler? Beynin tecrübeye bağlı olarak değişme becerisi, lışkanlıklar üzerinde nasıl etkili olur?
24. Amaçlar ve Doğru Çevre
İrade gücünü sağlamlaştırmak için içinde bulunduğumuz ortamı nasıl kullanabiliriz? Bizi amaçlarımıza taşıyacak olan doğru kararları, doğru eylemleri kolay ve mümkün hale getirmek için çevremizi nasıl düzenleyebiliriz? Çünkü şu bir gerçek: Nelerle ve kimlerle çevriliysek hayatımızı en çok onlarla geçiriyoruz, onlarla yaratıyoruz. Olumlu eylemleri kolay hale getirebilmek için görsel işaretlerden nasıl faydalanabiliriz? Dağınıklık, irade gücünü nasıl etkiler? Neden stres ve özgüven kaybı yaratır? Doğada vakit geçirmenin irade gücü üzerindeki etkileri nelerdir?
23. İrade Gücü
Cesaret, azim, mücadele gücü, sabır, inanç, disiplin, heves, istek… Amaçları, gerçeğe dönüştürmenin ardında birçok duygu var. Ama duygu ne olursa olsun, bizi hedefe taşıyacak bir plan ve planı eyleme dönüştürecek irademiz yoksa eğer, amaçlar zihnimizden kayıp giden birer dilek olmanın ötesine geçemiyor. İrade, zihinsel bir enerji ve kullandıkça tükenmeye mahkûm. İrade gücünü akıllıca kullanabilmek için benimseyebileceğimiz başlıca yaklaşımlar neler? Beynin temel yakıtı olan glikoz, öz kontrol üzerinde nasıl etkilere sahip? Uykusuz kaldığımızda, yeme – içme seçimlerimiz konusunda irade göstermek neden zorlaşıyor?
22. Kahve, Umut ve Mutluluk
İyi hissetmeye ihtiyacımız var. Uyanmaya, dirilmeye, yeni bir güne başlamak için umut ve güç bulmaya ihtiyacımız var. Bu bölüm kahveye dair hemen her şeyin kısa bir özeti olacak. Çünkü tadıyla, kokusuyla, hissiyle bir içecekten çok daha fazlası kahve. Dünyada her gün ortalama iki buçuk milyar fincan kahve tüketiliyor. Ağacı, çiçekleri ve tarihteki yeriyle kahvenin hikâyesi. Kafein beynimizi nasıl etkiler ve neden bağımlılık yapar? Kahve içtiğimizde neden kendimizi iyi hissederiz?
21. Hayal Kırıklığı ve Motivasyon
‘’Cesaret her zaman bağırmaz, kükremez. Bazen cesaret sadece ‘Yarın yeniden deneyeceğim’ diye fısıldayan küçük bir sestir.’’ Yazar Mary Anne Radmacher’ın sözü, zor zamanlarda umut bulmak, hayal kırıklığına rağmen yola devam etmek ve yeniden başlayabilmek için ihtiyacımız olanı hatırlatıyor. İnsan hayatında hayal kırıklıkları neden kaçınılmazdır? İnkâr, zor duyguları neden şiddetlendirir? Başarısızlık, yenilgi, yanılgıdan sonra yeniden motive olmak nasıl mümkün olur?
20. Ergen Beyni Nasıl Çalışır?
Ergenlik çağı, hayatın en zor dönemlerinden biri ve bunun temel bir sebebi var. Hayatın en zor sorusunun şekillendiği dönem, ergenlik: ‘’Ben kimim?’’ Beyin gelişiminden hormonlara, arkadaşlık ilişkilerinden kimlik bunalımına, hafıza, uyku, madde bağımlılığı… Bu bölümde, ergenliğe dair her şeyin kısa bir özetini bulacaksınız. Ergen beynini hem çocuk hem yetişkin beyinlerinden farklı kılan temel unsurlar neler? Akıllı çocukların akılsız seçimleri: Ergenler neden riskli davranışlara yatkındır? Ergenlikte şiddetlenen can sıkıntısının sebepleri neler? Östrojen ve testosteron sosyal ilişkiler üzerinde ne tür etkilere sahip? Ergenlikte yaşanan uyku sorunları, madde bağımlılıkları ve başlıca zihinsel sorunlar
19. Beş Saniye Kuralı
Ne çok şeyi erteliyoruz! Gündelik, basit işlerden büyük projelere, hayallerimize, hayatta ne çok şeyi sonraya bırakıyoruz. İdeal koşullar, doğru zaman, motivasyon, ilham perisi… Başlamak için ihtiyacımız olan bunların hiçbiri değil. İhtiyacımız olan tek şey, başlamak! Hemen şimdi. Beş saniye içinde. Neden erteliyoruz? İnsan beyni başlamamak ve ertelemek için neden mazeretler üretmeye meyilli? Başlamak neden zordur? Beş Saniye Kuralı, eyleme geçmeyi nasıl kolaylaştırır? Erteleme döngüsünü kırmak için sorumluluk duygusunu
18. Uykunun Gıdası: Gün Işığı
Beynimizde, beynimizin derinliğinde bir iç saatle yaşıyoruz. Vücudumuzdaki tüm sistemleri bir orkestra şefi gibi yöneten ve hiç durmadan işleyen bir saat bu. Derin ve şifalı uykular için biyolojik saatin doğru çalışması önemli. Bunu sağlamak için ihtiyacımız olan temel kaynak ise gün ışığı. Çiçeklerden insanlara biyolojik saatin kısa hikayesi Uyku hormonu melatonin ve mutluluk hormonu serotonin dengesinin önemi Sabah ışığından yararlanarak daha iyi uyumanın yolları